Kimin için?

Bu sayfa Linux deneyimlerimizi meslektaşlarımızla paylaşmak için hazırlanmıştır.

Burada bahsedilen bazı yazılımlar sadece avukatlık mesleğine özgülendiğinden, diğer kişilerin bu yazılımları bilgisayarlarına yüklemeleri anlamsız olabilir.

Neden Linux?

Yazılımların pek çoğu açık kaynak kodludur. Bu kodlar binlerce kişi tarafından kontrol edilip düzenlenir, kararlılık ve güvenlik kollektif olarak sağlanır.

Linux diğer işletim sistemlerinin yaygın virüslerinden etkilenmez. Linux'a özgü virüsler vardır.

Gelişmiş paket yöneticileri sayesinde dilediğiniz program elinizin altındadır. Üstüne üstlük bunların neredeyse tamamı ücretsizdir.

Diğer işletim sistemlerinin kurulu olduğu yeni bilgisayarları satın alırken işletim sisteminin bedeli fiyata eklenmektedir. Linux işletim sistemi, ofis yazılımları vs için ödeme yapmanız gerekmez.

Android ve gömülü mimariler, Linux tabanlıdır. Linux açık ara en yaygın işletim sistemidir.

Herhangi bir sorunla mı karşılaştınız veya kafanıza bir şey mi takıldı? Hiç dert etmeyin, hevesli binlerce Linux topluluğu size yardımcı olmaya çalışacaktır.

Linux diğer işletim sistemleri gibi kullandıkça yavaşlamaz, her zaman ilk günkü gibi hızlıdır.

Tak Çalıştır! Sıradan bir kullanıcı Linux işletim sisteminde sürücülerle uğraşmaz. Linux çekirdeği sürücüleri otomatik ayarlar.

Linux çeşitliliktir, çeşitlilik zenginliktir. Birbirleriyle yarışan onlarca güncel harika dağıtım arasından ihtiyacınıza uygun olanını özgürce seçebilirsiniz.

Linux çoğu işletim sistemiyle aynı bilgisayarda yan yana çalışabilir. Tek bir komut yardımıyla diğer işletim sistemini çalıştırıp, Linux'a geri dönebilirsiniz. Ama buna ihtiyacınız olmayacak!

Avukatlık mesleğinde kullanılan yazılımların neredeyse tamamı sunucu tabanlı olduğundan platformdan bağımsız olarak Linux'ta da sorunsuz çalışmaktadır.

Yapmayın!

Root şifresiyle Linux'u kullanmayın, bu şekilde internette gezmeyin.

Fikri mülkiyet haklarına konu, tescilli (proprietary) yazılımların kaynak kodlarının kapalı (non-free) olabileceğini akıldan çıkarmayın.

Linux sizi pek çok tehditten korur ancak kendini sizden koruyamaz. Ne yaptığınızı bilmiyorsanız root şifrenizi kullanmayın.

Bazı dağıtımlar belirli amaçlara özgülenmiştir, size uygun olmayanı kullanmayın. İhtiyaçlarınıza ve deneyiminize uygun olanını bulmanız için birkaç deneme yapmanız gerekebilir.

Linux üzerinde çalışamayan yazılımlara para vermeyin. İşletim sisteminden bağımsız sunucu üzerinde çalışan yazılımlar kullanın. Böylece bu yazılımları cep telefonları dahil diğer tüm cihazlarınız ile de kullanabilirsiniz.

İş bilgisayarı sadece iş için kullanılır. Bilgisayarı başka amaçlar için kullanmayın.

Yapın!

İşletim sisteminizi ve yazılımlarınızı güncel tutun. Bunu sizin için yapacak zamanlayıcılar ayarlayabilir, güncellemelerin otomatik olarak yapılmasını sağlayabilirsiniz.

Bilgisayar alırken donanımlarının Linux uyumluluğunu denetleyin. Açık kaynak kodlu sürücülere sahip donanımlar linux tarafından doğal olarak desteklenir. Satıcınızın bu konuda fikri yoksa, satıcınızı değiştirin.

Hata bulunan yazılımları, hata ayıklama sayfalarına rapor edin, düzeltmeyi beklemek istemiyorsanız da kendiniz düzeltin.

Linux topluluklarına katılın, Linux Türkçe çevirilerine ve yeni Linux kullanıcılarına yardımcı olun.

Okuyun, araştırın; yeni yol ve yöntemler deneyin.

Debian x64 için UYAP yazılımları kurulumu

# sudo apt install default-jre icedtea-netx cups cups-bsd libccid pcscd libacsccid1 libc6 wget libatk-wrapper-java-jni unzip chromium -y && echo "Dosyalar indirilirken lütfen bekleyin..." && wget --no-check-certificate -q -O /tmp/uyap.zip https://rayp.adalet.gov.tr/resimler/2/dosya/uyap-pardus-5-4-11-amd6411-12-202310-13-am.zip && unzip -o /tmp/uyap.zip -d /tmp/ && find /tmp/uyap* -iname "uyapeditor*.deb" -exec apt install {} \; -exec rm {} \; && sudo chown $USER:$USER /usr/share/UYAPEditor/* && wget --no-check-certificate -q https://akiskart.bilgem.tubitak.gov.tr/dosyalar/akis_2.0_amd64.tar -O /tmp/akis.tar && tar -xf /tmp/akis.tar -C /tmp && sudo -i dpkg -i /tmp/akis_2.0_amd64.deb && wget --no-check-certificate -q http://ftp.debian.org/debian/pool/main/o/openjdk-8/openjdk-8-jre-headless_8u252-b09-1~deb9u1_amd64.deb -O /tmp/jreh.deb && wget --no-check-certificate -q http://ftp.debian.org/debian/pool/main/o/openjdk-8/openjdk-8-jre_8u252-b09-1~deb9u1_amd64.deb -O /tmp/jre.deb && sudo -i dpkg -i /tmp/jreh.deb /tmp/jre.deb && sudo -i update-java-alternatives -s java-1.8.0-openjdk-amd64 && javaws && echo "deployment.jre.dir=/usr/lib/jvm/java-8-openjdk-amd64/jre" >> /home/$USER/.config/icedtea-web/deployment.properties && echo "Tamamlandı! "

Ubuntu x64 için UYAP yazılımları kurulumu

$ sudo add-apt-repository universe && sudo apt install default-jre openjdk-8-jre icedtea-netx cups cups-bsd libccid pcscd libacsccid1 libc6 wget libatk-wrapper-java-jni unzip chromium-browser -y && echo "Dosyalar indirilirken lütfen 10 dakika bekleyin..." && wget --no-check-certificate -q https://akiskart.bilgem.tubitak.gov.tr/dosyalar/akis_2.0_amd64.tar -O /tmp/akis.tar && tar -xf /tmp/akis.tar -C /tmp && sudo find /tmp/ -iname "akis*.deb" -exec apt install {} \; -exec rm {} \; && wget --no-check-certificate -q -O /tmp/uyap.zip https://rayp.adalet.gov.tr/resimler/2/dosya/uyap-pardus-5-4-11-amd6411-12-202310-13-am.zip && unzip -o /tmp/uyap.zip -d /tmp/ && sudo find /tmp/uyap* -iname "uyapeditor*.deb" -exec apt install {} \; -exec rm {} \; && sudo chown $USER:$USER /usr/share/UYAPEditor/* && javaws && echo "deployment.jre.dir=/usr/lib/jvm/java-8-openjdk-amd64/jre" >> /home/$USER/.config/icedtea-web/deployment.properties && sudo update-java-alternatives -s java-1.8.0-openjdk-amd64 && . /usr/share/UYAPEditor/dokuman.sh

Arch x64 için UYAP yazılımları kurulumu

$ sudo pacman -Syu jre8-openjdk icedtea-web unzip libarchive cups ccid opensc acsccid glibc wget pcsclite pcsc-tools chromium && systemctl enable cups && systemctl start cups && systemctl enable pcscd && systemctl start pcscd && systemctl daemon-reload

Arch kullanıcıları, cups-bsd, akis ve uyap editor uygulamaları için ...amd64.deb paketlerini ayrıştırdıktan sonra dosyaları ilgili dizinlere kopyalamalı ve sistem ayarlarını el ile yapmalıdır.

Font kurulumu

Elektronik ortamda hazırlanan belgelerde “Times New Roman” veya “Arial” yazı tipi normal yazı stilinde kullanılır. Harf büyüklüğünün Times New Roman için 12 punto, Arial için 11 punto olması esastır. Hükümetin lisans gerektiren fontlardaki ısrarı anlaşılamamıştır.

/usr/local/share/fonts
dizinine dilediğiniz fontları yükleyin, dosya yetkileri 644 olarak ayarlayın ve aşağıdaki komutu çalıştırın.

$ sudo fc-cache

Diğer faydalı isteğe bağlı uygulamaların kurulumu.

Yazıcı temelli PDF dönüştürücüsü yardımıyla dilediğiniz belgeyi, dilediğiniz uygulamadan yazdır komutu verdikten sonra yazıcı olarak PDF yazıcısını seçerek yazdırın. Böylece belgenizi PDF formatına dönüştürüp kaydedebilirsiniz. Dönüştürülen yeni dosyanın varsayılan kayıt dizini: $HOME/PDF/

$ sudo apt install cups-pdf

Resim işleme programları yardımı ile delil ve belgelerinizi düzenleyin.(Bazıları varsayılan olarak kuruludur.)

$ sudo apt install gimp imagemagick ghostscript tiff2pdf

OCR, karakter tanıma yazılımı

$ sudo apt install tesseract-ocr tesseract-ocr-tur

Diğer resim açıcıları, ofis uygulamaları, PDF başta olmak üzere belge görüntüleyicileri sisteminizde hali hazırda kuruludur.

Faydalı komutlar

Tiff dosyalarını pdf dosyalarına dönüştürmek için :

$ tiff2pdf -o ver.pdf al.tif

Pdf dosyalarını tiff dosyalarına dönüştürmek için :

$ gs -q -dNOPAUSE -sDEVICE=tiffg4 -sOutputFile=ver.tif al.pdf -c quit

OCR, resimden metne dönüştürmek için :

$ tesseract al.tif ver -l tur

Sorun giderme

Yazılımların burada belirtilen sürümleriyle ve yukarıda yazılı komut dizisi yardımıyla çalıştığını doğruluyoruz. Ancak siz bu yazıyı okurken Debian, UYAP, Java yazılım sürümlerinin yükseltilmiş olması kararsızlığa neden olmuş olabilir.

Uyap Avukat Portalı tasarımcıları W3C standartlarını öğrenene kadar sorunsuz bir portal deneyimi için Chromium kullanmak zorunda kalabilirsiniz. Aşağıdaki komut yardımıyla gerekiyorsa varsayılan tarayıcınızı Chromium olarak ayarlayın.

$ sudo update-alternatives --config x-www-browser

Komutlar kasten belirli sırada yazıldığından, sıra atlanırsa veya komutlar bölünürse takip eden komut veya özellik çalışmayabilir. Komutların çalışma dizini ile işlem görecek dosyanın aynı dizinde olduğu düşünülmüş, aksi ise açıkça belirtilmiştir.

Debian x64 ile varsayılan olarak kurulu gelen Java sürümü üzerinde Uyap Doküman Editörü ile UYAP Giriş Java Web Start uygulamaları şimdilik çalışmamaktadır.

Aşağıdaki komut yardımıyla java sürümleri arasında geçiş yapılabilir.

$ sudo update-alternatives --config java

Uyap Giriş Java Web Start uygulamasının eksiksiz çalışabilmesi için Ayarlar>IcedTea Web Control Panel>JVM settings bölümüne "/usr/lib/jvm/java-8-openjdk-amd64/jre" çalışma yolunun girildiğinden emin olunmalıdır. Bu ayar aşağıdaki komut ile komut satırından da yapılabilir.

$ echo "deployment.jre.dir=/usr/lib/jvm/java-8-openjdk-amd64/jre" >> ~/.config/icedtea-web/deployment.properties

/usr/share/UYAPEditor/ yolunda bulunan dosyaların erişim yetkisi root dışındaki kullanıcıya da sağlanmalıdır.

Oluşturma : 2019-04-12

Güncelleme : 2023-12-20